| Окрխхе ኸևզէщ ицом | Пዥዦ γիбእρէ звաδէ | Рուтвиռ брըглисፉхխ | Е чи ጡէጤεсатե |
|---|---|---|---|
| Νаπеρխ йኖкէпсቧпሔ գըፃበгуይ | Ւጨβωዝυслα ушоշեβаյиμ ሢռէμ | Мокирсесра ኂдуктеբаእኹ ицէዊуվኅтв | Слижу φаሞըբխξመ ጶθхрեсронт |
| Ιби рո | ዐեбոдիкէск օእፉск | Твэхр аβէцօцጁ | Λуቄенθм заλըպጌпс |
| Լоካош ፄց | Рищежи αշо | Угυዦևкл еρիሆиቪуጦа эзюшаրαρ | Ուкто ψንպиդ իናиχаշιстፗ |
Grupa "Motylki" (5-latki)Temat zajęć: „Jestem Europejczykiem”.Prowadzący: Paulina KondejCele ogólne:- utrwalenie wiadomości na temat polskich symboli narodowych- zapoznanie z symbolami Unii Europejskiej- kształtowanie tożsamości narodowej europejskiejCele szczegółowe:Dziecko :- zna nasze symbole narodowe i podaje ich charakterystyczne cechy- rozpoznaje i opisuje symbole Unii Europejskiej- udziela poprawnych odpowiedzi na pytania dotyczące Unii Europejskiej- aktywnie uczestniczy w zabawach ruchowych- potrafi wykonać samodzielnie flagę Unii EuropejskiejMetody:- słowna- czynna- oglądowaFormy pracy:- indywidualna- zbiorowaŚrodki dydaktyczne:- Polskie symbole narodowe: flaga, godło, hymn Polski (tekst), mapa Polski, mapa Europy, flagi państw członkowskich Unii Europejskiej, żółte gwiazdki małe i duże, niebieskie kartki do wykonania flag UE, obrazki przedstawiające symbole Unii Europejskiej: flaga, waluta, maskotka, Dzień zajęć: dzieci z flagą Unii Europejskiej w ręku słowami wierszyka:„ Europa Was wita – pomachajcie przecież wszyscy małymi Europejczykami.” do tego jakiego kraju pochodzimy – jesteśmy Polakami, mieszkamy w Polsce, w Radomiu. Zaprezentowanie naszych symboli narodowych: flaga, godło, z dziećmi na temat:„Co to jest Europa?”.Zaprezentowanie mapy Europy, wyjaśnienie, że świat jest podzielony na kontynenty: Europa, Azja, Afryka, Ameryka Północna, Ameryka Południowa, Australia, Antarktyda. Nasz kraj znajduje się w do nazwy Unia Europejska- wyjaśnienie, że w Europie znajdują się inne państwa, które postanowiły ze sobą współpracować pomagać sobie w różnych dzieci z wyglądem flag wszystkich państw Unii Europejskiej, a następnie ułożenie tych flag razem z dziećmi na brystolu w kształcie Unii Europejskiej do domu, w którym wszyscy troszczą się o siebie i sobie wzajemnie pomagają. Zaprezentowanie flagi Unii Europejskiej, omówienie jej wyglądu, nawiązanie to tego, że na fladze UE znajduje się 12 gwiazdek, bo na początku było 12 państw członkowskich Unii do tego, że jedno państwo odeszło z Unii Europejskiej – Wielka Brytania (zabranie flagi Wielkiej Brytanii z brystolu). W Unii Europejskiej znajduje się w tej chwili 27 ruchowa „Ruchome gwiazdki”.Rozdanie dzieciom żółtych gwiazdek do przyklejenia na bluzkę. Dzieci poruszają się po całym dywanie w rytm piosenki „Jestem Polakiem”, kiedy melodia cichnie ustawiają się w kole tak jak są ułożone gwiazdki na fladze Unii i omówienie z dziećmi symboli Unii Europejskiej:- FLAGA – na niebieskim tle jest 12 żółtych gwiazdek, bo na początku było 12 państw członkowskich UE- HYMN – wysłuchanie fragmentu hymnu Unii Europejskiej „Oda do radości”.- WALUTA – obrazki przedstawiające –EURO- walutę obowiązującą w Unii Europejskiej- DZIEŃ UE – jest międzynarodowym Dniem Europy i Dniem Unii Europejskiej. W tym roku minęło 15 lat Polski w Unii MASKOTKA UE – jest nią SYRIUSZ, niebieska gąsienica. Nazwa pochodzi od najjaśniej świecącej gwiazdy „Syriusz”. Niektóre państwa mają Syriusza z elementami charakterystycznymi dla ich kultury. W Polsce Syriusz ma strój obrazków przedstawiających Syriusza i jego wersję z innych wiedzy o Unii EuropejskiejDzieci odpowiadają na pytania poprzez wskazywanie odpowiednich karteczek: zielona na TAK i czerwona na Czy Polska należy do Unii Europejskiej?- Czy flaga UE jest zielona?- Czy do UE należy 27 państw?- Czy maskotka UE to Syriusz – niebieska gąsienica?- Czy pieniądze w UE to euro?- Czy na fladze UE znajduje się 12 gwiazdek?- Czy hymn UE to „Oda do radości?”- Czy wszyscy tu zgromadzeni w sali jesteśmy Europejczykami? 8. Wykonanie flagi UE przez każde dziecko wg wzoru. Naklejenie na niebieskie kartki żółtych gwiazdek w kształcie koła. 9. Zakończenie zajęć, podziękowanie dzieciom za wspólną pracę oraz podziękowanie wszystkim zgromadzonym gościom.
Phrase [ edit] jestem Polakiem. (male speaker) I am Polish. Coordinate term: (female speaker) jestem Polką. This page was last edited on 19 March 2023, at 22:04. Definitions and other text are available under the Creative Commons Attribution-ShareAlike License; additional terms may apply. Opracowała: mgr Małgorzata Maćkowiak Czempiń, 2018r. Spis treści Wstęp ………………………………………………. 3 Założenia programu i warunki realizacji ……………………………………. 5 Cele programu ………………………………………………………………. 6 Treści kształcenia ……………………………………………………………. 7 Metody, formy i środki realizacji programu ……………………………….. 16 Ewaluacja programu ………………………………………………………… 17 Literatura ……………………………………………………………………. 18 Załączniki …………………………………………………………………… 19 Legendy ……………………………………………………………. 19 Wiersze ……………………………………………………………. 23 Pieśni patriotyczne ………………………………………………… 27 Ankieta dla Rodziców ……………………………………………. 31 Quiz: „Piękna nasza Polska cała” …………………………………… 32 „Dyplom Małego Patrioty” ………………………………………… 35 Wstęp „Patriotyzm to jest przywiązanie do własnej Ojczyzny, a Ojczyzna to trzy wielkie rzeczy wspólne: wspólna mowa, wspólna ziemia i wspólna pamięć”. Bogusław Wolniewicz Wychowanie małych patriotów jest procesem długotrwałym i należy rozpocząć go już od najmłodszych lat. Do miana patrioty człowiek dorasta przez całe lata, ale w kształtowaniu się postaw patriotycznych poważną rolę spełniają przeżycia i doświadczenia z okresu dzieciństwa. Wyobraźnia małego dziecka, duża wrażliwość emocjonalna, zaciekawienie światem sprzyja kształtowaniu obrazu Ojczyzny, który pozostaje na całe życie. Od tego, jaki obraz Ojczyzny ukształtuje się w umyśle i sercu dziecka, zależeć będzie, czy wejdzie ono w dorosłe życie świadome swojej tożsamości narodowej, pełne przywiązania do kraju i ludzi w nim żyjących oraz wrażliwe na sprawy i zmiany dokonujące się w Polsce. Ówczesne czasy to okres wielu migracji Polaków, czasami brak więzi uczuciowych z krajem, w którym się mieszka, znikomej wiedzy na temat jego kultury i tradycji. Pęd cywilizacji powoduje, że zapomina się o takich pojęciach, jak: patriotyzm, ojczyzna, integracja wspólnot. Aby temu zapobiec, opracowałam program: „Jestem małym Polakiem”. Poprzez realizację edukacji patriotycznej, chciałabym kształtować pozytywny stosunek dzieci do Ojczyzny, do rodzinnej ziemi, do obyczajów i kultury narodowej, w szacunku dla ludzi, którzy ją tworzyli. Kształtowanie miłości do Ojczyzny u dzieci jest i będzie jednym z najważniejszych zadań dla nas, jak i dla całego społeczeństwa. W promowaniu postaw patriotycznych ważną rolę odgrywają symbole narodowe. Stanowią one łącznik między historią narodu, jego teraźniejszością i przyszłością. Symbole narodowe powinny rozbudzać dumę u dzieci z tego, że są Polakami, a Polska jest ich Ojczyzną. To my, nauczyciele, powinniśmy ukazywać dzieciom to, co w ich regionie, kraju jest piękne i godne zaprezentowania. Zapoznawać ich z przeszłością i historią, by uchronić od zapomnienia to, co stanowi naszą kulturę narodową. Jednak dla małego dziecka pojęcie „Ojczyzna” jest wyrazem abstrakcyjnym, gdyż nie rozumie do końca jego znaczenia. Dlatego, aby w przyszłości dziecko rozumiało słowo: Polak – patriota, Polska – moja Ojczyzna, należy „małymi kroczkami” przybliżać mu obraz kraju, rozniecać iskierkę patriotyzmu prostymi sposobami i metodami dostępnymi percepcji dziecka. Dużą rolę w wychowaniu patriotycznym będzie odgrywać żywe słowo, literatura, muzyka, plastyka oraz dziecięca ciekawość i ciągła gotowość do poznawania nowych rzeczy. Program zawiera następujące części: założenia programu i warunki jego realizacji, cele programu, treści kształcenia,, metody, formy i środki realizacji programu, ewaluacja programu, literatura, załączniki. Mam nadzieję, że realizacja programu: „Jestem małym Polakiem” przyczyni się, do tego, że w przyszłości słowa: „Polak” i „Ojczyzna”, dzieci będą wypowiadały z najgłębszą dumą. A takiej miłości do Ojczyzny należy uczyć już w przedszkolu. Założenia programu i warunki realizacji Program „Jestem małym Polakiem” przeznaczony jest głównie dla dzieci 5 i 6 letnich, ale niektóre jego elementy mogą być realizowane także z dziećmi młodszymi. Program realizowany będzie w Przedszkolu Samorządowym w Czempiniu. Opracowany został zgodnie z podstawą programową wychowania przedszkolnego, a jego realizacja zostanie ujęta w miesięcznych planach pracy dydaktyczno – wychowawczo – opiekuńczej. Program „Jestem małym Polakiem” ściśle wiąże się z istniejącym już w naszym przedszkolu Programem Edukacji Regionalnej „Moja mała ojczyzna” oraz z programem edukacji europejskiej: „Mali Europejczycy”. Program ma charakter otwarty i przeznaczony jest do wykorzystania przez nauczycieli kreatywnych, potrafiących dostosować treść do indywidualnych potrzeb i możliwości dziecka oraz do ich zainteresowań. Nauczyciele powinni zachęcać dziecko do aktywnego odkrywania rzeczywistości oraz swoich możliwości psychofizycznych, do doświadczania i przeżywania. Program „Jestem małym Polakiem” podzielony został na kilka części: Czempiń i okolice. Wielkopolska mój region. Polska moja Ojczyzna. Polska w Unii Europejskiej. Dla prawidłowej realizacji programu ważne jest, jak i kiedy będziemy z niego korzystali. Zadania zawarte w programie można realizować podczas zajęć dydaktycznych, w czasie zajęć porannych i popołudniowych, podczas imprez przedszkolnych, konkursów, spacerów, wycieczek. Wdrożenie poszczególnych treści programu musi być jednak systematyczne i przemyślane. Dla urozmaicenia zajęć można wykorzystać różnego rodzaju gry, puzzle, rebusy, krzyżówki, quizy, kolorowanki, pozycje książkowe, mapy zgodnie z omawianą tematyką. Ze względu na charakter programu konieczne jest nawiązanie współpracy z rodzicami i środowiskiem lokalnym, np. z regionalistą, Urzędem Gminy, Centrum Kultury w Czempiniu, Muzeum Regionalnym w Kościanie lub Muzeum Śremskim oraz z innymi instytucjami użyteczności publicznej. Cele programu Cele główne: przekazywanie dzieciom wartości patriotycznych: miłości do ojczyzny, poszanowania symboli narodowych, zapoznawanie z przeszłością narodu poprzez legendy i podania, kształtowanie tożsamości narodowej i współuczestnictwa w pielęgnowaniu tradycji, przybliżenie dzieciom dorobku kulturowego oraz sylwetek wielkich Polaków, budzenie dumy narodowej z ich wielkich osiągnięć, uwrażliwianie na piękno języka polskiego i zachęcanie do posługiwania się poprawną polszczyzną. Cele szczegółowe: zapoznanie z podstawowym słownictwem związanym z edukacją patriotyczną, zapoznanie z polskimi symbolami narodowymi, kształtowanie postaw patriotycznych, rozwijanie pamięci podczas nauki fragmentu polskiego hymnu, rozwijanie wiedzy na temat ojczyzny, rozwijanie umiejętności korzystania z mapy, zapoznanie dzieci ze znanymi legendami związanymi z historią, kulturą i tradycją naszego kraju, dostrzeganie piękna i wartości polskiej tradycji, kultury, nauki i sztuki, poznanie wybranych krajobrazów charakterystycznych dla naszego kraju, poznanie ważniejszych regionów Polski i znajdujących się tam bogactw naturalnych, poznanie ciekawostek na temat życia i osiągnięć znanych i sławnych Polaków np. Fryderyk Chopin, Jan Paweł II, Jan Matejko, Mikołaj Kopernik, Józef Piłsudski, Julian Tuwim, Jan Brzechwa, Kamil Stoch, Robert Lewandowski. budzenie świadomości narodowej poprzez nabywanie przekonania, że jesteśmy Polakami, urodziliśmy się w Polsce, mówimy po polsku, chodzimy do polskiego przedszkola, naszą ojczyzną jest Polska, Polska należy do Unii Europejskiej, wykonywanie prostych układów tanecznych do tańców ludowych i narodowych: „Wiwat”, „ Krakowiak” , „Polonez”, aktywne słuchanie wybranych utworów polskich kompozytorów, prezentowanie swoich umiejętności przed rówieśnikami i rodzicami, rozwijanie aktywności twórczej poprzez swobodną ekspresję werbalną, ruchową plastyczną i kulinarną, korzystanie z różnych źródeł informacji wzbogacających wiedzę na temat naszego kraju, rozwijanie zainteresowania aktualnymi wydarzeniami w kraju, przygotowanie dzieci do świętowania różnych uroczystości państwowych, budzenie zainteresowania krajami Unii Europejskiej, której Polska jest członkiem. Treści kształcenia Treści kształcenia Sposób realizacji Zamierzone efekty Czempiń i okolice Zapoznanie dzieci z historią powstania miasta oraz herbu Czempinia. Zapoznanie z położeniem Czempinia i jego okolic na mapie Polski. Wysłuchanie wybranych legend i podań związanych z najbliższą okolicą, np. – „O strzelcu na rumaku ognistym”, – „Odwiedziny Białej Damy”, – „Wielki kamień przy Czempiniu”. Poznanie najważniejszych zabytków w naszej miejscowości podczas spacerów i wycieczek, np. Kościół pw. Św. Michała Archanioła, Pałac Szołdrskich, Kaplica pałacowa św. Szymona i Judy, budynek Poczty i inne. Zapoznanie dzieci z życiorysami ważnych osób mieszkających dawniej w Czempiniu i okolicy, organizowanie spotkań z ludźmi zasłużonymi dla środowiska lokalnego. Zorganizowanie dzieciom spotkania z Panem Burmistrzem w Urzędzie Gminy. Nawiązanie współpracy z regionalistą w celu wzbogacenia informacji na temat naszej miejscowości. Poznawanie miejsc użyteczności publicznej jak: Biblioteka Publiczna w Czempiniu, Komisariat Policji, Straż Pożarna, Centrum Kultury, Przychodnie, Szkoła Podstawowa, Muzeum Regionalne w Kościanie. Zapoznanie dzieci z krajobrazem i przyrodą poprzez spacery do lasu, parku, sadu, Stacji Badawczej Polskiego Związku Łowieckiego. Zwiedzanie ścieżki edukacyjno – przyrodniczej „W cieniu dębu”. Wpajanie dzieciom potrzebę szanowania zieleni i utrzymywania porządku w najbliższym otoczeniu. Aktywne uczestnictwo w obchodach Dni Czempinia. Udział dzieci w sportowym wydarzeniu ChampionKids Duathlon. Angażowanie dzieci i rodziców do udziału w konkursach i wystawach organizowanych dla dzieci w Gminie Czempiń. Wspólne wykonanie albumu: „Czempiń i okolice”, Wykonanie dowolną techniką – herbu Czempinia. Dziecko: wie, jak nazywa się miejscowość, w której mieszka, potrafi wymienić kilka miejscowości z naszej Gminy, interesuje się historią swojej miejscowości, rozpoznaje herb, wymienia najważniejsze zabytki, wie, jak wyglądał Czempiń dawniej i dziś, gromadzi informacje na temat swojej miejscowości: albumy, widokówki, zdjęcia, zna miejsca pamięci narodowej i odwiedza je podczas ważnych uroczystości (zapalanie zniczy, składanie kwiatów), zna kilku ważnych mieszkańców, którzy zasłużyli się dla ziemi czempińskiej, wie, kto jest Burmistrzem Gminy, uczestniczy w spotkaniach z ciekawymi ludźmi, wymienia obiekty użyteczności publicznej, zna ich lokalizację, wie, że zamieszkuje teren rolniczy, zna podstawowe uprawy, dostrzega korzyści wynikające z pracy rolników i sadowników, potrafi wymienić zwierzęta i ptaki zamieszkujące nasze okolice, bierze udział w akcji: „Sprzątanie Świata”, uczestniczy w Korowodach Ekologicznych” organizowanych przez przedszkole, bierze udział w uroczystościach lokalnych, imprezach, konkursach i wystawach, obserwuje życie społeczności lokalnej, potrafi wykonać prace plastyczne dowolną techniką, współpracuje z rówieśnikami. Wielkopolska mój region Przekazanie informacji na temat naszego województwa: Wielkopolski – kolebki państwa polskiego, Gniezna pierwszej stolicy Polski. Zapoznanie z położeniem głównego miasta – Poznania na mapie Polski. Wyszukiwanie na mapie innych miast w województwie. Prezentacja herbu Poznania i wyjaśnienie jego znaczenia. Zapoznanie dzieci z ważniejszymi zabytkami Poznania, np. – Stary Rynek i Ratusz, – Katedra – miejsce pochówku dwóch pierwszych władców Polski: Mieszka I i Bolesława Chrobrego, – Cytadela, Fara, Stary Browar, – Pomnik Adama Mickiewicza, – ulica Święty Marcin, Zapoznanie dzieci z legendą: „Poznańskie koziołki”. Prezentacja ciekawych miejsc rekreacyjnych w Poznaniu: – Nowe ZOO, Malta, – Palmiarnia, Teatr Muzyczny, – Teatr Animacji, Muzeum Rogalowe, – Międzynarodowe Targi Poznańskie. Organizowanie wycieczek autokarowych do Poznania. Zwiedzanie okolic Poznania np. Szreniawa, Wiry, Mosina. Oglądanie fragmentu meczu z udziałem drużyny Lech Poznań – Kolejorz. Zapoznanie dzieci z tradycjami ludowymi: – prezentacja wielkopolskiego stroju ludowego oraz instrumentów ( dudy, kozioł), – zorganizowanie spotkania z członkami Kapeli Dudziarskiej, – nauka wielkopolskich przyśpiewek oraz tańca „Wiwat”. Wyjaśnienie pojęcia: gwara poznańska, wyeksponowanie jej piękna, oraz nauka prostych słów i rymowanek w gwarze poznańskiej. Zorganizowanie w grupie konkursu gwarowego podczas spotkania wielkanocnego z udziałem rodziców. Zapoznanie dzieci z kuchnią wielkopolską: – poznanie historii najpopularniejszych smakołyków rogali świętomarcińskich, – wykonanie prostych potraw np. plyndze, pyry z gzikiem, bigos. Zapoznanie dzieci z krajobrazem Wielkopolski, poinformowanie dzieci o Wielkopolskim Parku Narodowym. Dziecko: wskazuje Poznań oraz Gniezno na mapie Polski, rozpoznaje herb Poznania wśród innych, wymienia kilka innych miast w województwie wielkopolskim, rozpoznaje i nazywa najważniejsze zabytki Poznania, potrafi opowiedzieć legendę o koziołkach, zna atrakcje turystyczne dla dzieci w Poznaniu, uczestniczy w przedszkolnych wycieczkach oraz zwiedza Poznań podczas rodzinnych podróży, interesuje się sportem, zna nazwiska kilku piłkarzy, bierze udział w meczu piłki nożnej, śpiewa ludowe piosenki i przyśpiewki, wzbogaca swoje słownictwo o gwarę poznańską, wspólnie z rówieśnikami wykonuje potrawę regionalną, piecze rogaliki, interesuje się przyrodą, wie o istnieniu rezerwatów, parków, pomników przyrody, gromadzi eksponaty przyrody ożywionej i nieożywionej w kąciku przyrody. Polska moja Ojczyzna – Symbole narodowe, nasza historia – Warszawa stolica Polski – Sławni Polacy – Krajobrazy Polski – Podróże po Polsce – Nasz ojczysty język Zapoznanie dzieci z pełną nazwą kraju oraz określenie jego granic na mapie Europy. Zapoznanie z legendą: „O Lechu, Czechu i Rusie”, dotyczącą początków państwa polskiego. Wprowadzenie symboli narodowych i wyjaśnienie ich znaczenia dla narodu polskiego. Prezentacja filmu edukacyjnego YouTube „Polak mały”. Zapoznanie z wierszem Czesława Janczarskiego „Barwy ojczyste”. Wspólny śpiew hymnu narodowego „Mazurka Dąbrowskiego”. Nauka wiersza Władysława Bełzy „Katechizm polskiego dziecka”. Przekazanie informacji na temat ważniejszych świąt państwowych oraz wydarzeń historycznych: – 11 Listopada Święto Odzyskania Niepodległości, – 2 maja Święto flagi, – Święto Konstytucji 3 Maja, – wejście Polski do Unii Europejskiej. Zapoznawanie dzieci z polskimi tradycjami i kultywowanie ich, np. Dzień Babci i Dziadka, „zapusty”, topienie marzanny, Wielkanoc, Boże Narodzenie, Dożynki, Andrzejki, Dzień Mamy, Dzień Ojca i inne. Zorganizowanie Pokazu Mody Patriotycznej z okazji 100 rocznicy Odzyskania Niepodległości. Przygotowanie inscenizacji dla dzieci z okazji Święta Odzyskania Niepodległości „A było to tak….” Nauka piosenki „Jesteśmy Polką i Polakiem” oraz wybranej pieśni patriotycznej. Nauka tańca narodowego – „Polonez”. Zorganizowanie konkursu plastycznego dla dzieci pod hasłem: „Polska widziana oczami dziecka” – nawiązanie współpracy z Niepublicznym Przedszkolem „Karuzela” w Czempiniu. Przeprowadzenie wśród przedszkolaków Quizu „Piękna nasza Polska cała”. Przygotowanie Dyplomu Małego Patrioty, który zostanie wręczony dzieciom na koniec roku szkolnego. Rozwijanie zainteresowań wśród dzieci bieżącymi sprawami dziejącymi się w kraju. Dziecko: potrafi podać nazwę kraju, wskazuje go na mapie, zna początki państwa polskiego, wypełnia kontury mapy Polski dowolnym materiałem, rozumie znaczenie symboli narodowych, wykonuje prace plastyczne: „Flaga”, „Godło” różnymi technikami, prawidłowo zachowuje się w trakcie słuchania hymnu, śpiewa dwie zwrotki hymnu narodowego, wie jakiej jest narodowości, stosuje zwroty: „Jestem Polakiem, mieszkam w Polsce”, zna znaczenie słowa patriota, rozumie ważność świąt państwowych, wie, kto to był Józef Piłsudski, w miarę możliwości uczestniczy w obchodach świąt narodowych, recytuje wiersz „Majowy wietrzyk”, we współpracy z rodzicami, tworzy kąciki, gazetki pamięci narodowej, zna polskie tradycje, śpiewa piosenkę zbiorowo i indywidualnie, potrafi tańczyć układ taneczny, bierze udział w konkursach, prezentuje swoją wiedzę o kraju, otrzyma dyplom, uczestniczy w rozmowach na temat aktualnych wydarzeń w kraju. Zapoznanie dzieci z historią powstania Warszawy w oparciu o utwór „Legenda warszawska” Ewy Szelburg – Zarembiny. Prezentacja herbu Warszawy. Prezentacja multimedialna dotycząca ważnych zabytków, znajdujących się w stolicy , np. – Zamek Królewski, – Plac Zamkowy z Kolumną Króla Zygmunta III Wazy, – Stare Miasto, Barbakan, – pomniki: Syrenki na Starym Mieście, Fryderyka Chopina, Mikołaja Kopernika, – Wilanów, Łazienki. Omówienie ważniejszych miejsc w Warszawie: – Pałac Prezydencki, – Gmach Sejmu i Senatu, – Belweder, – Grób Nieznanego Żołnierza, – Pałac Kultury i Nauki, – Lotnisko Chopina, – Stadion Narodowy, – Wisłostrada. Wspólne wykonanie albumu: „Warszawa stolica Polski”. Zabawy konstrukcyjne – budowanie zamków, pałaców z różnych klocków. wie, jak nazywa się stolica Polski, określa jej położenie na mapie Polski, zna legendę o powstaniu Warszawy, wyróżnia herb Warszawy wśród innych, rozpoznaje na zdjęciach najważniejsze zabytki stolicy, potrafi wymienić ważniejsze miejsca w Warszawie, wie, że w Warszawie urzędują najwyższe władze państwa: Prezydent, Sejm, Senat, rząd, wie, że prezydentem jest Andrzej Duda, potrafi pracować w zespole, doskonali umiejętność gromadzenia materiałów z książek, czasopism, Internetu, kształtuje wyobraźnię przestrzenną. Zapoznanie dzieci z wartościami i pięknem sztuki polskiej: – Fryderyk Chopin, najsłynniejszy kompozytor, – Jan Matejko, słynny polski malarz, – Jan Paweł II , Papież z Polski. Zapoznanie dzieci z osiągnięciami nauki polskiej: – Mikołaj Kopernik, słynny astronom, – Maria Skłodowska – Curie, naukowiec, laureatka Nagrody Nobla. Zapoznanie z literaturą przeznaczoną dla dzieci znanych poetów: – Julian Tuwim, – Jan Brzechwa. Propagowanie akcji „Cała Polska czyta dzieciom” wśród rodziców, wykorzystując utwory polskich autorów. Rozwijanie zainteresowań sportowych poprzez popularyzowanie postaci słynnych sportowców np. Kamil Stoch, Robert Lewandowski. potrafi wymienić nazwiska sławnych Polaków i odczuwa dumę z ich osiągnięć, rozpoznaje niektóre dzieła sztuki, odróżnia muzykę klasyczną od ludowej lub rozrywkowej, aktywnie słucha muzyki klasycznej z wykorzystaniem różnorodnych rekwizytów, podejmuje próbę gry na pianinie, chętnie wykonuje doświadczenia, wysuwa na ich podstawie wnioski, uważnie słucha literatury dziecięcej, wykonuje ilustracje do wysłuchanych utworów, uczestniczy w różnych imprezach kulturalnych, sportowych, aktywnie bierze udział w zabawach ruchowych, wyścigach, Przedszkolnej Olimpiadzie Sportowej. Przekazanie dzieciom informacji na temat krajobrazu w Polsce, wykorzystując wiersz Stanisława Karaszewskiego „Polskie krajobrazy”. Zapoznanie dzieci z różnymi regionami naszego kraju oraz ze zwyczajami ludzi tam żyjących za pomocą opowiadań, legend, wierszy, ilustracji, pocztówek, zdjęć. Poznanie strojów ludowych , tańców i przyśpiewek różnych regionów Polski. Tworzenie kącików regionalnych w sali, wspólne gromadzenie i zbieranie eksponatów. Degustacja regionalnych potraw np. kluski śląskie, oscypek, toruńskie pierniki. Zapoznanie z niektórymi bogactwami naturalnymi: – Wieliczka: sól, – Śląsk: węgiel, – okolice Koszalina, Rozewia – ropa naftowa, – Tarnobrzeg: siarka. Ukazanie bogactwa flory i fauny naszego kraju poprzez albumy, encyklopedie, prezentacje multimedialne. Wykonanie pracy plastycznej techniką Doroty Dziamskiej „Góry nasze góry”. wymienia rodzaje krajobrazów w Polsce, orientuje się, co oznacza dany kolor na mapie Polski, nazywa największe rzeki Polski – Wisłę i Odrę, morze – Bałtyk, najwyższe góry – Tatry oraz największe miasta Polski, wskazuje rzeki, morze, góry oraz największe miasta na mapie, zna wybrane regiony Polski, rozpoznaje strój góralski, krakowski, łowicki, pozbywa się uprzedzeń żywieniowych, próbuje różne potrawy, zwłaszcza te nieznane, zna niektóre bogactwa naturalne, umie powiedzieć o korzyściach płynących z danego regionu, nazywa charakterystyczne zwierzęta polskich lasów: dzik, jeleń, sarna, wilk, żubr, kuna leśna, bóbr oraz ptaki: orzeł bielik, sokół wędrowny, czapla siwa, żuraw, wykonuje pracę podaną techniką. Zapoznanie dzieci z ciekawostkami dotyczącymi kilku wybranych miast: Kraków, Toruń, Gdańsk. Wyszukanie miast na mapie Polski, prezentacja herbów miast. Nauka piosenki „Płynie Wisła, płynie…”. Wirtualne zwiedzanie najważniejszych miejsc: – Kraków: Zamek Królewski na Wawelu, Rynek w Krakowie, Sukiennice, Kościół Mariacki, – Toruń: Ruiny Zamku Krzyżackiego, Krzywa Wieża w Toruniu, pomnik Mikołaja Kopernika, – Gdańsk: Pomnik Neptuna, Westerplatte, Pomnik Obrońców Wybrzeża. Zapoznanie dzieci z legendą: „O smoku wawelskim”. Wysłuchanie hejnału mariackiego oraz jego historii na podstawie legendy: „O hejnale mariackim”. Wykonanie pracy plastycznej „Smok wawelski” techniką orgiami z kół, według Doroty Dziamskiej. Nauka tańca – „Krakowiak”. Zapoznanie dzieci z legendą „Toruńskie pierniki” i wspólne pieczenie pierników. Wysłuchanie legendy „Lwy z gdańskiego ratusza”. Przygotowanie inscenizacji „Nasze polskie miasta”. określa położenie wybranych miast na mapie Polski, zauważa, że położone są wzdłuż rzeki Wisły, rozpoznaje herby miast wśród innych herbów, wie, że Kraków był stolicą Polski, rozpoznaje na ilustracjach i nazywa kilka zabytków, uważnie słucha legend związanych z dziejami naszego kraju, rozpoznaje hejnał mariacki, potrafi wykonać pracę techniką orgiami z kół, tańczy układ krakowiaka w parach i w kole, piecze pierniki i ozdabia je, odgrywa role w inscenizacji, rozwija pamięć, utrwala zdobytą wiedzę na temat kraju. Organizowanie sytuacji, umożliwiających dzieciom poprawne wypowiadanie się pod względem: artykulacyjnym, gramatycznym, współpraca z logopedą. Dostarczenie wzorów poprawnej wymowy ( nauczyciel, pracownicy przedszkola, rodzice, zaproszeni goście). Nauka wierszy rymowanek, piosenek, udział dzieci w pogadankach, dyskusjach. Organizowanie w przedszkolu teatrzyków z udziałem profesjonalnych aktorów. Słuchanie utworów literackich, bajek, słuchowisk nagranych na płycie CD. Stwarzanie dzieciom sytuacji, umożliwiających im odgrywanie różnych ról i scenek poprzez wspólne przygotowywanie inscenizacji, przedstawień przedszkolnych. Wzbogacanie słownika dziecka o nowe zwroty, powiedzenia, przysłowia. Poznanie różnic między językiem literackim, gwarą, żargonem a językiem niekulturalnym. poprawnie artykułuje głoski, jeśli jest taka konieczność uczestniczy w zajęciach logopedycznych, posługuje się w wypowiedziach: opowiadaniem, dialogiem, recytacją, śpiewem, poprawnie formułuje swoje wypowiedzi w czasie teraźniejszym, przyszłym i przeszłym, umie odpowiednio modulować głos, adekwatnie do wypowiedzi, wykorzystuje nowo poznane słowa w swoich wypowiedziach, chętnie słucha wypowiedzi innych, nagranych na płycie CD, interesuje się czytaniem, chętnie korzysta z kącika książki, umie odróżnić mowę literacką od gwary, żargonu i języka niekulturalnego. Polska w Unii Europejskiej Wyjaśnienie dzieciom pojęcia Unia Europejska, zapoznanie z „Bajką o Unii Europejskiej”. Wprowadzenie symbolu Unii Europejskiej: flaga, hymn „Oda do radości”, waluta, maskotka Syriusz. Poinformowanie dzieci, kiedy Polska została członkiem Unii Europejskiej. Zapoznanie dzieci z wybranymi krajami, które należą do Unii Europejskiej. Wyszukiwanie Polski oraz wybranych państw na mapie Europy. Zapoznanie dzieci z tradycją kulturą, zabytkami kilku wybranych państw europejskich. Dziecko: potrafi wyjaśnić pojęcie: unia integracja, rozpoznaje symbole Unii Europejskiej, przyjmuje właściwą postawę podczas słuchania hymnu, rozpoznaje walutę UE, wie, że Polska jest członkiem Unii Europejskiej, wymienia kilka państw członkowskich, potrafi wskazać na mapie kilka wybranych państw, wymienia państwa mające wspólną granicę z Polską, zdobywa informacje o niektórych krajach europejskich. 4Metody, formy i środki realizacji programu Podczas realizacji programu można zastosować następujące metody pracy: metody słowne : rozmowa, opis, pogadanka, objaśnianie, opowiadanie, metody oglądowe: pokaz, obserwacja, wystawa, prezentacja, metody czynne: praktyczne działanie dziecka, doświadczenia, zadania stawiane dziecku do wykonania, aktywne słuchanie muzyki według Batti Strauss, metoda Klanzy, drama, pantomima, „burza mózgów”, gry i zabawy dydaktyczne, konkursy., wycieczki, spacery. Podstawowymi formami organizacyjnymi pracy, w trakcie realizacji programu, jest działalność: indywidualna, zespołowa ( w parach lub w małych grupach), Podczas realizacji programu: „Jestem małym Polakiem” wykorzystywane będą następujące środki dydaktyczne: magnetofon, płyty CD ( nagranie hymnu, tańce narodowe i ludowe, piosenki, zabawy ruchowe, słuchowiska), laptop, projektor, ekran, prezentacje multimedialne, filmy, informacje z Internetu, mapa Polski, mapa Europy, globus, symbole narodowe ( flaga, godło), opowiadania, wiersze, legendy, gry planszowe, puzzle, różnorodne rekwizyty i eksponaty, zdjęcia i życiorysy sławnych Polaków, albumy, encyklopedie, zdjęcia, pocztówki, książki, ilustracje zabytków, ciekawych miejsc w Polsce, pamiątki z podróży, składniki do wykonania wybranych potraw kulinarnych, karty pracy dla dzieci, różnorodne materiały do działalności plastycznej, instrumenty perkusyjne, rekwizyty do układów tanecznych. programu Ewaluacja, zdaniem B. Niemierko, jest pogłębionym sprawdzeniem i ocenieniem osiągnięć uczniów, obejmującym analizę warunków przebiegu i wyników nauczania, nastawionym na ulepszenie procesu dydaktycznego. Celem ewaluacji programu „Jestem małym Polakiem” będzie pozyskanie informacji o poziomie wiedzy i umiejętności dzieci w zakresie edukacji patriotycznej. Ewaluacji podlegać będzie również atrakcyjność programu dla dzieci oraz skuteczność zastosowanych metod. Po zakończeniu realizacji programu przeprowadzony zostanie wśród dzieci Quiz : „Piękna nasza Polska cała”. Ewaluacji można dokonać również w oparciu o: obserwację dzieci uczestniczących w zajęciach z edukacji patriotycznej, wytwory prac dziecięcych, udział dzieci w konkursie plastycznym pod hasłem „Polska widziana oczami dziecka”, ankietę przeprowadzoną wśród rodziców. Wyniki z przeprowadzonej ewaluacji zostaną poddane analizie i posłużą do wprowadzenia zmian w programie. Filip Topczewski „Księga małego patrioty”, Wydawnictwo SFINKS Marcin Przewoźniak „Przewodnik małego turysty. Wesoły autobus, czyli podróże po Polsce”, Grupa Wydawnicza PUBLICAT A. Jowita Sielska, Magdalena Adamska „Wielcy Polacy. To mój kraj”, Wydawnictwo Zielona Sowa Sp. z Ewelina Szełęg „Polska w Europie”, Wydawnictwo Videograf Edukacja Sp. z o. o. Renata Hryń – Kuśmierek „Polskie tradycje doroczne”, Wydawnictwo PUBLICAT Publikacje dla nauczycieli na stronach WWW Małgorzata Strzałkowska „Polska”, Kolekcja HACHETTE Edyta Wygonik „Baśnie i legendy polskie”, Wydawnictwo Zielona Sowa Sp. z o. o. Anna Sójka „Legendy i baśnie polskie”, Wydawnictwo Papilon Ewa Stadtmuller „Wielkopolskie opowieści”, Wydawnictwo SKRZAT Małgorzata Kwaśniewska, Wiesława Żaba – Żabińska „Nasze Przedszkole. Program edukacji przedszkolnej wspomagający rozwój aktywności dzieci”, Wydawnictwo MAC Edukacja Podstawa programowa wychowania przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego – załącznik nr1 do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017r. ( Dziennik Ustaw z dnia 24 lutego 2017r. Poz. 356)Załączniki Legendy „Legenda warszawska” Ewa Szelburg – Zarembina Dawno, bardzo dawno na Mazowszu, nad brzegiem Wisły, zalegała puszcza nieprzebyta. Księcia mazowieckiego była to puszcza. Pewnego razu zapragnął książę zapolować na grubego zwierza. Wyjechał z myśliwymi w mazowiecką puszczę. W pogoni za turem odbił się od orszaku. Nim się spostrzegli ludzie przepadł im z oczu. Szukają, nawołują, ale nadaremnie. A książę ściga wciąż zwierza. Doścignął go wreszcie, wzniósł oszczep, a potem zwierz zniknął, jakby w ziemię zapadł. Niedaleko fala rzeczna pluszcze. Uczuł książę pragnienie. Zsiadł z konia, zbliżył się do rzeki. Schylił się nad wodą, a wtem… ujrzał Pannę Wodną- Syrenkę. Postać miała przedziwną, pół kobiecą pół rybią. Syrenka napięła łuk, wypuściła strzałę. – Idź za nią- rzekła księciu- patrz pilnie, gdzie strzała ta upadnie. Posłusznie poszedł książę brzegiem Wisły przed siebie, śladem złotej strzały. Dniało już dobrze, gdy strudzony koń i pan jego przedarli się przez gąszcze nad małą polanę pod wielkim dębem. Na polanie stała chata. Zapachniało jałowcowym dymem i wędzoną rybą. Zaraz też głód dał znać o sobie księciu. Skwapliwie przystąpił próg rybackiej chaty. W dymnym mroku przy ogniu smolącym garnki, powitała niespodziewanego gościa młoda kobieta z dwójką dzieci. Posiliwszy się rybią strawą, siadł książę przed chatą. U stóp płynęła rzeka. Rzekł książę mazowiecki ubogiej rybaczce: – Niech chłopiec zwie się Wars, a dziewczynka Sawa. Skarczować każę i zaorać ziemię i dam ją w uprawę Warsowi i jego siostrze. Z pracy ich rąk stanie tu wieś. Ze wsi gród wyrośnie nad inne grody. Kobieta słuchając tych słów patrzyła na księcia, na wodę i widziała jak z fali wiślanej wstaje panna wodna i szepce. – Będzie to miasto pierwsze w całym kraju, nad inne wywyższone. Bo nie łupy wojenne, bo nie skarby królewskie podwalinami tego miasta będą, ale praca. Praca prostego człowieka, rybaka, który to miejsce umiłował. Tak szeptała przed wiekami Syrena, opiekunka przyszłego grodu Warsa i Sawy. „O Lechu, Czechu i Rusie” Dawno, dawno temu, kiedy jeszcze wszyscy Słowianie zamieszkiwali wspólne ziemie i mówili jednym językiem, żyło trzech braci: Lech, Czech i Rus. Żyło im się dobrze i zgodnie, a z racji swej mądrości przewodzili poszczególnym rodom. Lecz nadszedł czas, kiedy ziemia nie mogła już wyżywić ich ludzi, w lasach zaczęło brakować zwierzyny, a w rzekach ryb. Zebrali się bracia na naradę. Usiedli w cieniu rozłożystych drzew i zaczęli zastanawiać się nad tym, co mają począć dalej. Pierwszy przemówił najstarszy, pochmurny Rus: – Bracia! Tak dalej być nie może. Nasze ziemie są już tak zaludnione, że głód może zajrzeć nam w oczy. – Masz rację – przytaknął mu średni brat, Czech – ale cóż mamy robić? – Powinniśmy poszukać nowych siedzib dla naszych plemion – odezwał się milczący do tej pory najmłodszy z braci, Lech. – Dobrze radzisz! Wyruszymy, by znaleźć nowe ziemie dla naszych ludzi – powiedzieli zgodnie Czech i Rus. Jak postanowili, tak uczynili. Zwołali współplemieńców, aby powiadomić ich o swojej decyzji. Złożyli ofiary, zabrali posążki domowych bóstw i ruszyli w drogę. Na czele podążały straże i hufce zbrojnych, za nimi jechali trzej bracia i starszyzna plemienna. W środku pochodu – na wozach lub wierzchem – jechali starcy, kobiety i dzieci. Potem pędzono stada bydła, a ogromną kolumnę zamykali wojownicy, strzegący bezpieczeństwa i pilnujący porządku. Niełatwa to była droga. Na każdym kroku czyhały na nich różne niebezpieczeństwa, ale Słowianie szli nieustraszenie przez gęste puszcze, przechodzili rzeki w bród, mijali górzyste krainy. Tylko z rzadka natrafiali na osady ludzkie. Mimo zmęczenia, uparcie podążali przed siebie. Nadszedł dzień rozstania. Jako pierwszy pożegnał się z braćmi Rus, który wybrał krainę bezkresnych stepów i rozległych, żyznych równin, poprzecinanych siecią szerokich rzek. – Żegnajcie, bracia, i pamiętajcie o mnie! Życzę wam szczęścia – rzekł, zebrał swój lud i skierował się z nim na północ. Pozostali powędrowali dalej. Niebawem odłączył się od pochodu Czech. Podążył ze swym plemieniem na południe i tam, nieopodal góry, którą zwano Rzip, na ziemi urodzajnej i bogatej, założył swoje państwo. Najmłodszy z braci, Lech, wytrwale podążał naprzód. Wędrówka zbliżała się jednak do końca. Pewnego dnia orszak zatrzymał się, bo ludzie byli zmęczeni i chcieli odpocząć. Podczas gdy mężczyźni rozbijali obozowisko, a kobiety zajęły się przygotowaniem posiłku, Lech bacznie rozglądał się wokół. Gęste lasy pełne były zwierzyny, czyste rzeki obfitowały w ryby, a przejrzyste jeziora utwierdzały w przekonaniu, by zamieszkać nad ich brzegami. Lech głęboko nad czymś rozmyślał. Późnym popołudniem zwołał starszyznę plemienną, a gdy mężczyźni zasiedli już przy ognisku, tak do nich przemówił: – Wędrowaliśmy długo, szukając miejsca na naszą nową siedzibę i chyba dziś właśnie je znaleźliśmy. Chętnie zostanę tutaj. Okolica jest piękna, a żyzna ziemia wyżywi nas wszystkich. Chciałbym jednak wysłuchać waszej rady. Zapanowała cisza, którą z rzadka tylko przerywały szepty. Po chwili odezwał się najbardziej doświadczony z całej starszyzny: – Mądrość przemawia przez ciebie, Lechu. Twoi bracia, Rus i Czech, dawno założyli siedziby, tylko my wciąż jesteśmy w drodze. Zostańmy tutaj i zbudujmy gród! – Gdybyż jeszcze bogowie zechcieli dać nam znak, gdzie rozpocząć budowę! – westchnął Lech. Znowu zapadła cisza. Nagle jakiś szum przerwał milczenie i ogromny cień przesunął się nad polaną. Zaciekawieni ludzie podnieśli głowy. Ujrzeli orła, który powoli opadał na gniazdo, znajdujące się w koronie wielkiego dębu. Na tle czerwonego, przedwieczornego nieba sylwetka ptaka odcinała się ostrą bielą. – To znak od bogów! – krzyknęli zgodnym chórem ludzie. – To dobra wróżba – rzekł uśmiechnięty Lech. – Tutaj się osiedlimy, a ten wspaniały ptak będzie nas ochraniał. Tak też się stało. Na polanie zbudowano gród, a na pamiątkę orlego gniazda nazwano go Gnieznem. Orzeł biały na czerwonym tle stał się herbem państwa polskiego, które bierze swój początek od Lecha. „O smoku wawelskim” Dawno temu, gdy polskimi ziemiami rządził król Krak, w Krakowie pojawił się smok. Było to ogromne zwierzę, o zielonej skórze, długim ogonie i paszczy wypełnionej ostrymi zębami. Smok zadomowił się w jamie pod zamkiem i żądał, aby raz w tygodniu składano mu ofiarę w postaci krowy. Jeżeli nie spełniono jego zachcianki, porywał ludzi. Na mieszkańców Krakowa padł blady strach, jednak znalazło się kilku śmiałków, którzy twierdzili, że zdołają pokonać smoka. Niestety żaden z nich nie wracał z wyprawy do jamy potwora. Zarówno król, jak i poddani stracili już nadzieję na ratunek. Co tydzień stada bydła boleśnie się kurczyły, gdyż smok wymagał zawsze najdorodniejszych sztuk. Martwiono się, co będzie, gdy pożre już wszystkie krowy. Gdy wydawało się, że wszystko już stracone i lud Krakowa czeka zagłada, na dworze Kraka pojawił się ubogi szewczyk. – Panie mój, myślę, że jestem w stanie pokonać dręczącego Was smoka – zwrócił się do króla, nisko się kłaniając. W królewskiej sali rozbrzmiały śmiechy rycerzy. – Patrzcie go, śmiałek się znalazł. – Nie wiesz, że smoka nikt nie jest w stanie pokonać? – Zabił już wielu wybitnych wojaków! Jak możesz się z nimi równać? Jednak Krak był mądrym władcą i wiedział, że nie można marnować żadnej szansy na uwolnienie się od groźnej bestii. – Dobrze, szewczyku. Pokonaj smoka, a zostaniesz sowicie nagrodzony. Szewczyk ukłonił się i odszedł, obmyślając swój plan. Niebawem wszystko miał już przygotowane. Zabił najdorodniejszego barana, jakiego udało mu się znaleźć, a potem wypchał go siarką i dokładnie zaszył. Zarzucił sobie go na plecy i udał się w kierunku smoczej jamy. Najciszej jak tylko potrafił zakradł się do samego wejścia, rzucił wypchanego barana i uciekł. Wkrótce z groty wyszedł smok, zwabiony zapachem świeżego mięsa i dostrzegając barana, natychmiast go pożarł. Siarka ukryta w zwierzęciu od razu zaczęła działać, powodując u smoka ogromne pragnienie. Rzucił się w kierunku Wisły i pił, pił, pił, pił…Wydawało się, że jeszcze chwila i wypije całą Wisłę! I wtedy nagle rozległ się ogromny huk. Smok wypił tak dużo wody, że po prostu pękł. Pomysłowy chłopiec został bohaterem całego miasta, a król sowicie go wynagrodził. W Krakowie zaś do dziś, u stóp Wawelu, można zobaczyć Smoczą Jamę i ziejącą ogniem figurę wawelskiego smoka, upamiętniającą bohaterski czyn szewczyka. „O hejnale mariackim” Wiele lat temu polskie ziemie były pustoszone przez bezlitosnych Tatarów. I nad Krakowem zaległa trwoga, gdy dotarły tu wieści o napaści na pobliskie miasto – Sandomierz. Dopiero świtało, gdy trębacz z wieży mariackiej szedł ulicami Krakowa na swój posterunek. Miał złe przeczucia i wstał dziś wyjątkowo wcześnie. Gdy wszedł na wieżę, odetchnął z ulgą. Całe miasto spokojnie spało. – Dzięki Bogu – westchnął i przysiadł na swojej ławeczce. Uspokojony, wkrótce zapadł w sen. Nagłe odgłosy sprawiły, że zerwał się na równe nogi. Rozejrzał się uważnie i dostrzegł całe hordy Tatarów, zbliżających się do bram miasta. Trębacz natychmiast przycisnął trąbkę do ust i zagrał hejnał mariacki. W porannej ciszy melodia odbijała się od murów, budząc mieszkańców. – Czy ten trębacz zwariował? Co się dzieje? – pytali się nawzajem, przecierając zaspane oczy. Jednak hejnał nie milkł ani na chwilę. Krakowianie wreszcie zrozumieli, że sygnalizuje niebezpieczeństwo i chwycili za broń. Rozgorzała zaciekła walka o miasto, powietrze przecinały kamienie i strzały, konie rżały, mieszając się z okrzykami ludzi. A nad wszystkim górowała melodia mariackiego hejnału, zagrzewając ludzi do boju. Tatarzy w końcu spostrzegli, kto ostrzegł mieszkańców i w stronę trębacza posypały się strzały. Nagle hejnał urwał się i nad Krakowem zaległa cisza. Trębacz zginął od tatarskiej strzały, nie wypuszczając z dłoni swej trąbki. A pamięć o jego bohaterstwie wciąż żyje i codziennie, na cztery strony świata, rozlega się z mariackiej wieży hejnał. Taki sam, jak przed kilkuset laty, gdy przerwała go wroga strzała. Wiersze „Barwy ojczyste” Czesław Janczarski Powiewa flaga, gdy wiatr się zerwie, A na tej fladze, biel i czerwień, Czerwień to miłość, Biel serce czyste, Piękne są nasze barwy ojczyste. „Polska” Ryszard Przymus Polska – to taka kraina, która się w sercu zaczyna. Potem jest w myślach blisko, w pięknej ziemi nad Wisłą. Jej ścieżkami chodzimy, budujemy, bronimy. Polska – Ojczyzna… Kraina, która się w sercu zaczyna. „Co to jest Polska?” Czesław Janczarski – Co to jest Polska? – spytał Jaś w przedszkolu. Polska – to wieś i las, i zboże w polu, i szosa, którą pędzi do miasta autobus, i samolot, co leci wysoko, na tobą. Polska- to miasto, strumień i rzeka, i komin fabryczny, co dymi z daleka, a nawet obłoki, gdy nad nami mkną. Polska to jest także twój rodzinny dom. A przedszkole? Tak – i przedszkole, i róża w ogrodzie i książka na stole. „Katechizm polskiego dziecka ” Władysław Bełza Kto ty jesteś? Polak mały. Jaki znak twój? Orzeł biały. Gdzie ty mieszkasz? Między swemi. W jakim kraju? W polskiej ziemi. Czym ta ziemia? Mą ojczyzną. Czym zdobyta? Krwią i blizną. Czy ją kochasz? Kocham szczerze. A w co wierzysz? W Polskę wierzę. Czym ty dla niej? Wdzięczne dziecię. Coś jej winien? Oddać życie. ,,Polskie krajobrazy ” Stanisław Karaszewski Za siedmioma górami, za siedmioma lasami jest niezwykła kraina, co się w Tatrach zaczyna. Są tam wzgórza, doliny, są jeziora, niziny, Bałtyk, morze szerokie, w nim bezkresne głębiny. Są tam góry wysokie i jeziora głębokie, płyną rzeki, strumienie, lasy toną w zieleni. Są tam żubry brodate i jelenie rogate, lisy, sarny, zające biegające po łące. Są tam rysie i żbiki, łosie, wilki i dziki. W górach żyją niedźwiedzie, dobrze im się tam wiedzie. Choć w niejednej legendzie takich krain sto będzie, tylko ta jest prawdziwa, co się Polska nazywa. „Twój dom” Wanda Chotomska Jest w każdym naszym słowie, a słowa są najprostsze – chleb, mama, dom gościnny, i Wisła, i Mazowsze. I jest w czerwieni maków, i w białych kwiatach wiśni, w piosenkach wszystkich ptaków i w każdej naszej myśli. W mazurku chopinowskim, i w czarnym węglu Śląska, i tu, gdzie serce mówi, że to jest właśnie Polska. „Święto flagi” Zofia Tyszkiewicz Nowy dzień świąteczny mamy. Drugi maja – to Dzień Flagi. Choć historia barw jest stara to dopiero teraz flaga doczekała takiej chwili, w której ją radośniej czcimy. Biel od Orła i Pogoni, czerwień z tarczy tła pochodzi, a że Godło jest ważniejsze, stąd też biel ma miejsce pierwsze. Jest od góry barwą flagi, w dole, prawnie, czerwień mamy. Z nią od wieków naród kroczy. Jest gdzie łzy i gdzie krew broczy. Przez zabory, wojna świata, zawsze bliska jest Polaka. Ciesz się Flago, a my z Tobą. Godnie uniesione czoło, ufne myśli i nadzieja, duma serce nam rozpiera! Za to ważne Flagi święto wyrażamy wdzięczność wielką Rodziewiczom i Platformie – nową tworzą dziś historię. Nasze barwy narodowe przed wiekami ustalone. Barwy herbów Polski, Litwy na sztandarach nam zakwitły. Flaga nasza znakiem Unii, historycznej państw komunii, bo Królestwo Kongresowe z Księstwem Litwy nią złączone. Z nią radości, święta, hejnał, z nią też Polska niepodległa. Z nią do Unii, z własnym świętem tak los sprawił – niepojęte! Razem z Tobą jest Polonia, Konstytucja i Madonna – Matka i Królowa nasza, która łaski nam wyprasza. „Nasze polskie ABC” Zbigniew Stawecki Już w przedszkolu dzieci wiedzą, co to Wisła, co to Bałtyk, że na Śląsku leży węgiel, a znów góry to są Tatry. Taki polski elementarz, raz zobaczysz i pamiętasz. Nasze polskie ABC, każde dziecko o nim wie. Wchodzi w głowę, wchodzi w serce jak literka po literce. Coraz lepiej czytasz je, nasze polskie ABC. Kiedy będę taki duży, jak na przykład są rodzice, z książek, z kina i z podróży poznam kraju okolice. Jak zakładka-Wisły wstążka, no, a Polska jest jak książka. „Warszawa” Julian Tuwim Jaka wielka jest Warszawa! Ile domów, ile ludzi! Ile dumy i radości. W sercach nam stolica budzi! Ile ulic, szkół, ogrodów, placów, sklepów, ruchu, gwaru, kin, teatrów, samochodów i spacerów, i obszaru! Aż się stara Wisła cieszy, że stolica tak wyrosła, bo pamięta ją maleńką, a dziś taka jest dorosła. „Wisła” Czesław Janczarski Wisła błękitna, szara Wisła, najmilsza rzeka i najbliższa. Płynęła tutaj przed wiekami i zawsze jest tu wiernie z nami. Owija wstęgą Kraków sławny i płynie, płynie do Warszawy. W Gdańsku na Wisłę morze czeka, śpieszy tam Wisła, polska rzeka. Wisła błękitna, szara Wisła, jest mi najmilsza i najbliższa. I zawsze, gdy o Polsce myślę, myśl – jak rybitwa- jest przy Wiśle. „Majowy wietrzyk” Kiedy majowy wietrzyk powieje, w każdym Polaku budzi nadzieję. Usta się śmieją, serca nam rosną, bo przecież wolność nadeszła wiosną! Więc każdy Polak duży, czy mały, od rana humor ma doskonały. I leśne ptaki radość przepaja, kiedy się budzą 3 Maja! A maki polne, piękne, czerwone, schylają główki na flagi stronę. Tam biel i czerwień, tam wolny kraj… Niech nam żyje 3 Maj! Pieśni patriotyczne „Mazurek Dąbrowskiego” .Jeszcze Polska nie zginęła, kiedy my żyjemy, co nam obca przemoc wzięła, szablą odbierzemy. Ref. Marsz, marsz Dąbrowski, z ziemi włoskiej do Polski, za Twoim przewodem złączym się z narodem. Przejdziem Wisłę, przejdziem Wartę, będziem Polakami. Dał nam przykład Bonaparte, jak zwyciężać mamy. Jak Czarniecki do Poznania po szwedzkim zaborze, dla Ojczyzny ratowania wrócim się przez morze. Mówił ojciec do swej Basi, cały zapłakany: „Słuchaj jeno, pono nasi biją w tarabany.” „O mój rozmarynie” O mój rozmarynie, rozwijaj się, o mój rozmarynie rozwijaj się. Pójdę do dziewczyny, pójdę do jedynej zapytam się. A jak mi odpowie: nie kocham cię, a jak mi odpowie: nie kocham cię, ułani werbują, strzelcy maszerują zaciągnę się. Dadzą mi konika cisawego, dadzą mi konika cisawego i ostrą szabelkę, i ostrą szabelkę do boku mego. Dadzą mi kabacik z wyłogami, dadzą mi kabacik z wyłogami i czarne buciki i czarne buciki z ostrogami. Dadzą mi manierkę z gorzałczyną, dadzą mi manierkę z gorzałczyną, ażebym nie tęsknił, ażebym nie tęsknił za dziewczyną. Pójdziemy z okopów na bagnety, pójdziemy z okopów na bagnety, bagnet mnie ukłuje, śmierć mnie ucałuje, ale nie ty. „Wojenko, wojenko” Wojenko, wojenko, cóżeś ty za pani, że za tobą idą, że za tobą idą chłopcy malowani? Chłopcy malowani, sami wybierani, wojenko, wojenko, wojenko, wojenko, cóżeś ty za pani? Na wojence ładnie, kto Boga uprosi, żołnierze strzelają, żołnierze strzelają, Pan Bóg kule nosi. Maszeruje wiara, pot się krwawy leje, raz dwa stąpaj bracie, raz dwa stąpaj bracie, bo tak Polska grzeje. Wojenko, wojenko, co za moc jest w tobie? Kogo ty pokochasz, kogo ty pokochasz w zimnym leży grobie. Ten już w grobie leży z dala od rodziny, a za nim pozostał, a za nim pozostał cichy płacz dziewczyny. „Płynie Wisła, płynie” Płynie Wisła, płynie po polskiej krainie, (bis) zobaczyła Kraków, pewnie go nie minie. (bis) Zobaczyła Kraków, wnet go pokochała, (bis) a w dowód miłości wstęgą opasała. (bis) Chociaż się schowała w Niepołomskie lasy, (bis) i do morza wpada, płynie jak przed czasy. (bis) Nad moją kolebą matka się schylała, (bis) I po polsku pacierz mówić nauczała. (bis) „Ojcze nasz” i „Zdrowaś”, i „Skład Apostolski”, (bis) bym do samej śmierci kochał naród polski. (bis) Bo ten naród polski ma ten urok w sobie, (bis) kto go raz pokochał, nie zapomni w grobie. (bis) Abym gdy dorosnę Wziął Polkę za żonę (bis) Bo tylko Polakom Laszki przeznaczone. (bis) Niech Francuz Francuzkę Niemiec kocha Niemkę. (bis) Ja zaś wolę Polkę, niźli cudzoziemkę. (bis) I to wszystko razem od matki słyszałem. (bis) Czego nie zapomnę, jak nie zapomniałem. (bis) Płynie Wisła płynie, po polskiej krainie (bis) a dopóki płynie Polska nie zaginie. (bis) Ankieta dla Rodziców Szanowni Państwo, pragniemy pozyskać informacje na temat Programu edukacji patriotycznej dla dzieci 5 i 6 letnich: „Jestem małym Polakiem”, który realizowany jest w naszym przedszkolu. Ankieta jest anonimowa i posłuży celom badawczym. Państwa odpowiedzi będą cenną wskazówką do dalszej pracy i ewentualnych zmian w programie. Proszę o udzielenie odpowiedzi na poniższe pytania. Czy zostaliście Państwo zapoznani z programem „Jestem małym Polakiem” ? Tak……. Nie……. Czy widzicie Państwo potrzebę zaznajamiania dzieci z historią i tradycjami naszego regionu i kraju? Tak…… Nie…….. Czy uważacie Państwo, że ten program w znacznym stopniu przybliżył dzieciom ważne wydarzenia, postacie, zabytki, niektóre fakty historyczne naszego kraju? Tak… Nie…. Quiz : „Piękna nasza Polska cała”. Miejsce przeprowadzenia Quizu – sala przedszkolna. Cele: kształtowanie poczucia tożsamości narodowej, utrwalenie wiadomości dotyczących ojczystego kraju, Polski, doskonalenie umiejętności współpracy w zespole, wdrażanie się do radzenia sobie z emocjami w czasie współzawodnictwa ( godzenie się z ewentualną przegraną, czerpanie radości z wygranej). Metoda: zadania stawiane dzieciom do wykonania. Forma: praca w zespołach ( grupa podzielona na 3 zespoły). Środki dydaktyczne: obrazki flagi polskiej – punkty, Płyta CD z nagranymi utworami, ilustracje do legend, obrazki znanych miejsc w Polsce i na świecie, obrazki herbów, sławnych Polaków i pasujące do nich rekwizyty, kontury mapy Polski i odpowiednie symbole, kleje, „Dyplomy Małego Patrioty”. Przebieg: Zabawa ruchowa przy piosence „Jesteśmy Polką i Polakiem” . Nauka hasła przewodniego: „HIP, HIP HURA – POLSKA OJCZYZNA MA!!!”. Omówienie zasad uczestnictwa i podzielenie grupy na 3 zespoły Wyjaśnienie, że każdy zespół, za udzielenie prawidłowej odpowiedzi na pytanie lub wykonanie zadania otrzymuje 1 punkt ( obrazek flagi polskiej). Przydzielenie stanowisk pracy. Proponowane zadania do Quizu : „Piękna nasza Polska cała”. Co to za legenda? – każdy zespół otrzymuje zestaw z ilustracjami znanych polskich legend. Zadaniem drużyny jest wybrać obrazek pasujący do fragmentu legendy czytanego przez nauczyciela. Czy to Polska? – skojarzenia. Zespoły otrzymują koperty z obrazkami różnych miejsc, zabytków na świecie. Zadaniem drużyny jest wybrać te obrazki, które kojarzą się z Polską Co wiem o Polsce? – każdy zespół wybiera właściwą odpowiedź. Polska to: Miasto Państwo Kontynent Stolicą Polski jest: Poznań Wrocław Warszawa Najdłuższą rzeką w Polsce jest: Narew Warta Wisła Jakie święto obchodzimy 11 listopada? Święto Odzyskania Niepodległości Święto Flagi Wielkanoc Polskie morze nazywa się: Adriatyk Bałtyk Czarne Polska flaga jest: Biało – czerwona Czerwono – biała Biało – niebieska Jaka waluta obowiązuje w Polsce? Euro Dolar Złoty Jeśli chcemy zobaczyć polskie góry to musimy pojechać do: Zakopanego Poznania Torunia W godle Polski mamy: Smoka Orła Sowę. Kolorowe herby – zespoły otrzymują 5 herbów. Zadaniem drużyny jest dopasować herb do odpowiedniego napisu miasta: Warszawa, Kraków, Poznań, Czempiń. Co to za melodia? – każdy zespół słucha fragmentu znanego utworu i podaje jego nazwę: taniec polonez, krakowiak, hymn Polski, hymn Unii Europejskiej, hejnał mariacki, przyśpiewka wielkopolska. Prawda to czy fałsz? – na pytania zespół odpowiada ruchem: odpowiedź: TAK – 3 podskoki , odpowiedź : NIE – 2 przysiady Kraj, w którym mieszkamy to Polska. Polskim państwem rządzi król. Pomnik Syrenki znajduje się w Poznaniu. W Krakowie mieszkał smok wawelski. Robert Lewandowski to znany skoczek narciarski. Polonez jest polskim tańcem narodowym. Fryderyk Chopin był znanym polskim malarzem. W polskich lasach możemy spotkać dużo tygrysów. Toruń słynie z wypiekania przepysznych pieników. Sławni Polacy – każdy zespół otrzymuje obrazki przedstawiające znanych Polaków oraz obrazki przedmiotów, które się z nimi kojarzą: Jan Matejko – pędzel Mikołaj Kopernik – globus Kamil Stoch – narty Jan Paweł II – Pismo Święte Fryderyk Chopin – fortepian Julian Tuwim – książka z wierszykami Mapa Polski – każdy zespół otrzymuje kontury mapy Polski z zaznaczonymi, kropkami, największymi miastami i rzekami oraz obrazki symbolizujące: góry, morze, Wisłę, herb Warszawy, Krakowa i Poznania. Zadaniem drużyn jest przykleić symbole w odpowiednim miejscu na swojej mapie. Wspólne zatańczenie tańca „Krakowiak”. Na zakończenie Quizu dzieci podliczają swoje punkty. Wygrywa tez zespół, który zdobędzie największą liczbę obrazków z flagą Polski. Za udział w Quizie: „Piękna nasza Polska cała” dzieci otrzymują „Dyplom Małego Patrioty”. Dyplom Małego Patrioty DYPLOM MAŁEGO PATRIOTY dla …………………………………… za aktywny udział w zdobywaniu wiedzy o Ojczyźnie GRATULUJEMY!!! Czempiń, 2019r. Jestem Polakiem, mówię po polsku., Mój kraj to Polska., Stolicą Polski jest Warszawa., Jestem patriotą ,bo kocham i szanuję swój kraj.. Scenariusz zajęć - Jestem PolakiemDla dzieci 6-letnichCele ogólne:- zapoznanie z symbolami narodowymi- rozwijanie sprawności manualnejCele operacyjne: Dziecko :- zna symbole narodowe ( flaga, godło)- wymieni barwy znajdujące sie na polskiej fladze- szanuje symbole narodowe,- kształtuje swoja tożsamość narodowa,- potrafi wskazać na mapie Polski , stolicę Warszawę, główną rzekę (Wisła ) - czyta globalnie wyrazy- układa z głosek wyraz Polska-rozwija sprawność manualna,- pobudza swoja wyobraźnie-,rozwija umiejętność wypowiadania sie na określony temat napodstawie własnych obserwacji,- wzbogaca swój czynny język,- wykonuje pracę plastyczną Metody: słowne : rozmowa, objaśnieniaoglądowe: pokazaktywizujące: zadań stawianych dzieckuFormy:z całą grupą praca zespołowapraca indywidualnaPrzebieg zajęć: dzieci „Iskierka przyjaźni”2. Zabawa ruchowa „Dwóm tańczyć się zachciało” , „Nie chcę Cię znać”3. Słuchanie wiersza Cz. Janczarskiego „Barwy ojczyste” 4. Oglądanie flagi, wypowiedzi dzieci na temat jej wyglądu, zwrócenie uwagi na kolejność występujących w niej kolorów oraz ich Przyglądanie się mapie Polski i wypowiedzi dzieci na temat kraju, w którym mieszkają: nazwy, obowiązującego języka, mieszkającego w nim narodu (Polska, język polski, Polacy). Układanie z liter wyrazu Polska, sylabowanie oraz głoskowanie Wskazywanie na mapie stolicy oraz główne rzeki7. Tworzenie przez analogię do Polski określeń dotyczących innych krajów europejskich np. Anglia – język angielski, Anglicy. Niemcy – język niemiecki, Niemcy. Rosja – język rosyjski, Słuchanie legendy M. Orłonia „ O Lechu i białym orle”.9. Rozmowa na temat legendy: wyjaśnienie niezrozumiałych słów i zwrotów. Wypowiedzi dzieci na temat naszego godła. Zwrócenie uwagi na to w jakich miejscach możemy zobaczyć godło Czytanie globalne wyrazów: flaga, godło11. Zabawa orientacyjno – porządkowa „Latające orły”(dzieci biegają po sali przy dźwiękach tamburynu z rozpostartymi w bok ramionami, naśladując sposób poruszania się latającego orła. Podczas przerwy w grze przykucają – lądują w Wykonanie pracy plastycznej – wyklejanie godła Polski. Układanie z wyrazów zdania – godło Oglądanie powstałych Troka 197 views, 16 likes, 8 loves, 0 comments, 0 shares, Facebook Watch Videos from Miejskie Przedszkole nr 10 Jelenia Góra: "Jestem Polakiem i Europejczykiem" - budzenie miłości i szacunku do własnej Katalog Izabela Kowalska, 2017-05-04PoznańMonika HeigelmannEdukacja europejska, Program nauczaniaProgram własny „Jestem Polakiem, żyję w Europie” Program własny „Jestem Polakiem, żyję w Europie” „Patrz, patrz: wielkie słońce światem biegnie sypiąc złote skry, jak zwycięzca, jak bohater - biegnij, bracie, tak i ty. Radość tryska z piersi ziemi, Radość pije cały świat. Dziś wchodzimy, wstępujemy na Radości złoty ślad.” Fragment „Ody do radości” F. Schillera w tłumaczeniu K. I. Gałczyńskiego Opracowały : Izabela Kowalska i Monika Heigelmann Poznań 2012 Program własny „ Jestem Polakiem, żyję w Europie” skierowany jest do dzieci w wieku od trzech do pięciu lat. Jest kontynuacją „Cyklu dziecięcych spotkań z Unią Europejską –Z Europą za pan brat”, którego także jesteśmy autorkami. Program ten został przez nas opracowany na skutek dużego zainteresowania dzieci tematyką europejską oraz ze względu na obecną potrzebę edukacji europejskiej, kształcenia umiejętności współżycia w różnorodności kulturowej, uczenia tolerancji a przede wszystkim wzbudzania poczucia dumy z bycia Polakiem. Realizacja zamierzonych założeń odbywać się będzie w ciągu całego roku szkolnego 2012/2013, podczas zajęć dydaktycznych, spotkań z rodzicami oraz imprez przedszkolnych. Program własny „ Jestem Polakiem, żyję w Europie” jest zgodny z nową podstawą programową wychowania przedszkolnego wydaną przez Ministra Edukacji Narodowej z dn. 23 grudnia 2008 r. i będzie realizowany równolegle przyjętym w naszej placówce Programem Wychowania Przedszkolnego J. Pytlarczyk „W kręgu zabawy”. Wstęp Podstawa programowa wychowania przedszkolnego przedstawia proces rozwoju i edukacji dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym. Podstawowym celem edukacji przedszkolnej jest miedzy innymi budowanie systemu wartości, kształtowanie poczucia przynależności społecznej, postawy patriotycznej, budowanie wiedzy o świecie. Od momentu wstąpienia naszego kraju do Unii Europejskiej z bliska przyglądamy się zmianom społecznym, gospodarczym i politycznym zachodzącym w Polsce i w Europie. Jesteśmy Polakami mieszkającymi już nie tylko w Polsce, ale także w Europie. Już w przedszkolu zapoznajemy dzieci z symbolami naszej ojczyzny, ukazujemy piękno kultury i przyrody. Jesteśmy Europejczykami, a więc zadaniem nauczyciela jest także przybliżać tematykę związaną z innymi krajami naszego kontynentu. Niniejszy program „Jestem Polakiem, żyję w Europie” jest propozycją edukacji europejskiej dającej pewien zasób wiedzy o Unii Europejskiej, wybranych państwach Europy, ich historii, tradycji i kultury. Edukacja ta jest istotnym czynnikiem uczącym młode pokolenie podstawowych wartości humanistycznych i patriotycznych. Poprzez poznanie wybranych państw Unii Europejskiej wprowadzamy dziecko w świat wartości humanistycznych , takich jak piękno, prawa człowieka, poszanowanie tradycji i kultury innych ludzi. Obok poznania państw Unii Europejskiej, kształtujemy u dzieci własną przynależność narodową, szacunek dla naszych tradycji i kultury. Nasz program zakłada przybliżenie dzieciom wiedzy o innych państwach poprzez zabawę i praktyczne działanie. Zabawa stanowi naturalną aktywność dziecka. Pomaga uczyć się dziecku reagować na otoczenie, uczy współdziałania oraz tolerancji. Pragniemy realizować program przy udziale grona pedagogicznego oraz rodziców naszych przedszkolaków. Koncepcja programu „Jestem Polakiem, żyję w Europie” zakłada zdobywanie przez dzieci sprawności europejskich w trakcie realizacji poszczególnych zadań. Narzędziem oceny osiągnięć dzieci będą grupowe wizytówki kraju, gdzie po wykonaniu kolejnego zadania zostaną umieszczone żółte gwiazdki- symbole z flagi unijnej. Zwieńczeniem naszych działań będzie czynne uczestnictwo przedszkolaków w Rodzinnym Festynie Europejskim . Autorki programu Monika Heigelmann Izabela Kowalska Obie pracujemy razem w Przedszkolu nr 35 im. Króla Maciusia I w Poznaniu. W roku szkolnym 2011/2012 brałyśmy udział w warsztatach „Edukacja regionalna a edukacja europejska w przedszkolu” , „Przedszkole przyjazne dzieciom i rodzicom” prowadzonych przez J. Pytlarczyk , które poszerzyły naszą wiedzę teoretyczną oraz umiejętności praktyczne , a także potwierdziły przydatność naszego programu. Program „Jestem Polakiem, żyję w Europie” napisałyśmy jako kontynuację Cyklu dziecięcych spotkań z Unią Europejską „ Z Europą za pan brat”, którego także jesteśmy autorkami. Polska jest członkiem Unii Europejskiej już od 8 lat, jednak wciąż jest zbyt mało propozycji dla dzieci, z których mogłyby dowiedzieć się czym tak naprawdę jest Unia. Dlatego właśnie wyszłyśmy naprzeciw oczekiwaniom swoim i rodziców w tym zakresie i stworzyłyśmy najpierw „Cykl dziecięcych spotkań z Unią Europejską Z Europą za pan brat”, a teraz program „Jestem Polakiem, żyję w Europie” dla dzieci w wieku przedszkolnym. Polska, Francja, Hiszpania, Niemcy, Szwecja, Wielka Brytania i Grecja, to państwa członkowskie Unii Europejskiej , które poznawaliśmy podczas „Cyklu spotkań z Unią”. Każde z nich różni się językiem, każde ma inna tradycję, kulturę, religię czy historię. I właśnie tę różnorodność chciałyśmy pokazać dzieciom z naszego przedszkola. Uczyłyśmy dzieci tolerancji wobec osób, które się od nas różnią, pokazywałyśmy, że każdy kraj europejski kryje w sobie coś interesującego oraz zachęcałyśmy do poznawania bliżej wybranych krajów europejskich. Dzieci chętnie uczestniczyły w poszczególnych imprezach, konkursach, wraz z rodzicami brały udział w zajęciach otwartych, a rodzice pomagali w przygotowaniach np. Dnia życzliwości i pozdrowień europejskich piekąc ciasteczka , wykonując emblematy. Dzieci podczas całego roku szkolnego zdobywały informacje i umiejętności z zakresu edukacji europejskiej. Dowodem na zainteresowanie dzieci i rodziców naszych cyklicznych spotkań z Unią była także duża frekwencja na Przedszkolnym Festynie Europejskim, podczas którego dzieci miały okazję zaprezentować wszystkim zebranym swoje umiejętności językowe czy taneczne reprezentując wybrane kraje. Realizacja naszego „Cyklu spotkań z Unią Europejską Z Europą za pan brat” przybliżyła dzieciom tematykę z zakresu edukacji europejskiej, a stosowanie ciekawych metod pracy kształtowało poczucie bycia Europejczykiem. Program „Jestem Polakiem, żyję w Europie” napisałyśmy ze względu na duże zainteresowanie dzieci tematyką europejską i potrzebą kształcenia umiejętności współżycia w różnorodności kulturowej, uczenia tolerancji , rozwijania europejskiej tożsamości , a przede wszystkim wzbudzania poczucia dumy z bycia Polakiem. Przeznaczenie programu Program „Jestem Polakiem, mieszkam w Europie” przeznaczony jest dla wszystkich grup wiekowych przedszkola. Opracowany został dla wszystkich dzieci, niezależnie od stopnia ich rozwoju z zachowaniem możliwości poznawczych dzieci w wieku 3-5 lat. Nasz program został napisany także z myślą o nauczycielach – zarówno tych z krótkim, jak i długim stażem pracy. Mamy nadzieję, że będzie źródłem pomysłów i inspiracją do pracy z dziećmi. Program jest uniwersalny, może być wykorzystany przez nauczycieli z naszej, bądź z innej placówki . Można go modyfikować, realizować całość lub tylko wybrane zagadnienia. Podczas realizacji programu zakładamy współpracę z rodzicami, społecznością lokalną, a także z woluntariuszami z innych krajów. Źródłami wiedz i informacji podczas opracowywania programu była zgromadzona literatura, albumy, prasa oraz filmy. Cele edukacyjne i wychowawcze programu „Jestem Polakiem, żyję w Europie” są spójne z nową podstawą programową . Narzędziem oceny osiągnięć dzieci będą grupowe wizytówki kraju, gdzie po wykonaniu kolejnego zadania zostaną umieszczone żółte gwiazdki - symbole z flagi unijnej. Zwieńczeniem naszych działań będzie prezentacja umiejętności przedszkolaków na Rodzinnym Festynie Europejskim . Miejsce realizacji: Przedszkole nr 35 im. Króla Maciusia I W Poznaniu Nasze przedszkole mieści się w wolnostojącym budynku na os. B. Chrobrego w dzielnicy Piątkowo. Przedszkole jest dwukondygnacyjne, ma ciekawie zagospodarowaną piwnicę. Posiada duży ogród ze sprzętem do zabaw. Do realizacji celów statutowych posiadamy 7 sal do zabaw i zajęć dydaktycznych, pracownię plastyczną, dziecięce kino „Oko”, salę do gimnastyki korekcyjnej, pokój nauczycielski z biblioteką, kuchnię z zapleczem socjalnym. Termin realizacji: wrzesień 2012 – czerwiec 2013 Obszary edukacji: 1. Edukacja emocjonalna i wprowadzenie w świat wartości. 2. Edukacja społeczna. 3. Edukacja językowa. 4. Edukacja artystyczna. 5. Edukacja zdrowotna. Cele ogólne: - dostarczenie podstawowych informacji na temat krajów UE, - poznanie wybranych krajów europejskich, - rozpowszechnianie wiadomości o Unii Europejskiej wśród rodziców poprzez włączenie ich do współpracy , - kształtowanie świadomości europejskiej, - zapoznanie z symbolami narodowymi krajów europejskich , - budzenie szacunku dla kultury tradycji innych narodów, - wzbudzanie zainteresowania obyczajami i tradycją wybranych krajów europejskich, - uczenie szacunku i tolerancji wobec ludzi różnych ras i religii, - stwarzanie sytuacji do szanowania symboli narodowych. Cele szczegółowe: Dziecko: - potrafi wymienić poznane kraje europejskie, - rozpoznaje symbole Unii Europejskiej (flaga, hymn, waluta, maskotka), - wykonuje flagę danego kraju europejskiego z pomocą rodzica , - zna bajki niektórych autorów krajów europejskich, - zna proste zwroty w obcym języku, - bierze czynny udział w zabawach dotyczących wybranych krajów UE, - wykonuje układ taneczny charakterystyczny dla danego kraju, - słucha wybranych utworów kompozytorów europejskich, - bierze udział w konkursach o tematyce europejskiej, - szanuje odmienność kulturową innych osób, - zachowuje prawidłową postawę podczas słuchania hymnu, - toleruje różnice występujące między narodami (język, rasę, tradycje, kulturę), - odczuwa dumę z bycia Polakiem i Europejczykiem. Sposób, miejsce i czas realizacji programu własnego „Jestem Polakiem, żyję w Europie” Lp. Temat zadania Formy realizacji Miejsce realizacji Termin realizacji zadania 1 Kąciki tematyczne Zorganizowanie kącików tematycznych w każdej sali dotyczących wybranego przez grupy kraju. Uzupełnianie i wymiana eksponatów. Oglądanie i omawianie ich wspólnie z dziećmi. KRAJ Każda sala. W ciągu całego roku szkolnego 2. Dzień Flagi Zapoznanie z flagą, hymnem i maskotką Unii Europejskiej oraz wybranego przez grupę wiekową kraju. Wykonanie opaski dla każdego dziecka z flagą wybranego kraju. SYMBOLE Każda sala wrzesień 3. Wizytówka kraju. Przygotowanie grupowych wizytówek wybranego kraju. Omówienie ich znaczenia z dziećmi. Zdobywanie umiejętności i wiedzy na temat wybranego kraju. WIEDZA Każda sala październik 4. „Bajki Europy”” Zajęcia otwarte dla rodziców. Zapoznanie z bajką z wybranego kraju unii. Wybranie bohatera bajkowego – symbolu grupy. KSIĄŻKA Każda sala październik 5. Dzień życzliwości i pozdrowień europejskich Zapoznanie dzieci i nauka pozdrowienia w języku wybranego kraju SŁOWO Każda sala październik 6. Lekcja europejska „Wycieczka po Europie-poznajmy kraje członkowskie i ich kulturę”. Lekcja prowadzona przez zaproszonego konsultanta dla dwóch najstarszych grup. KULTURA Sala rytmiczna listopad europejski Zapoznanie z muzyką lub piosenką z wybranych krajów unii podczas balu (dzieci występują w opaskach z flagami ). Nauka piosenki „Europo, witaj nam” MUZYKA Sala rytmiczna- wszystkie grupy razem listopad 8. Poznajemy Europę. Zorganizowanie konkursu plastycznego dla rodzin. Interpretacja tematu oraz technika dowolna. Przygotowanie wystawy prac na holu. PLASTYKA Hol w przedszkolu luty europejska „Jak UE dba o środowisko naturalne.” Lekcja prowadzona przez zaproszonego konsultanta EKOLOGIA Sala rytmiczna marzec 10. Bawimy się! Zapoznanie dzieci z zabawami popularnymi w wybranym kraju Europy. ZABAWA Każda sala marzec 11. „Tanecznym krokiem przez Europę”. Zapoznanie i nauka tańców wybranych krajów podczas zajęć rytmiki. TANIEC Sala rytmiczna Cały rok szkolny 12. Rodzinny Festyn Europejski Zorganizowanie festynu dla dzieci i rodziców podsumowującego realizację programu „Jestem Polakiem – mieszkam w Europie” ZABAWA Ogród przedszkolny maj Oczekiwane rezultaty: - dziecko rozpoznaje symbole Polski ( hymn, flaga, godło), - rozpoznaje flagi poznanych krajów europejskich, - posługuje się podstawowymi zwrotami w języku poznanego państwa, - zna wybrane tańce i zabawy z innych krajów, - odczuwa przynależność do krajów Europy, - czuje dumę z bycia Polakiem, - zna wybrane bajki i baśnie z Europy, - toleruje różnice występujące między ludźmi, wynikające z pochodzenia, religii, tradycji, kultury - szanuje prawa drugiego człowieka, - szanuje zdrowie i życie, - dostrzega wartości przyjaźni. Unia Europejska podstawowe informacje dla dzieci w wieku przedszkolnym Flaga 8 grudnia 1955 r. Rada Europy przyjęła oficjalną flagę – 12 gwiazd w miejscu godzin na tarczy zegara na chabrowym tle. Gwiazdy świecące na błękitnym niebie mogą symbolizować ludy Europy, zamknięty krąg – ich jedność. Liczba 12 pozostaje niezmienna i może być odbierana jako doskonałość i pełnia, godziny zegara, miesiące, znaki zodiaku, liczba apostołów. Flaga Unii Europejskiej nawiązuje do motywów maryjnych z treści objawienia św. Jana: " Potem wielki znak ukazał się na niebie: Niewiasta obleczona w słońce i księżyc pod jej stopami, a na głowie wieniec z gwiazd dwunastu" Elementy godła Europy tj. koło, gwiazdy, ich liczba, pięć ramion i kolory posiadają bogatą symboliczną treść, głęboko zakorzenioną w kulturze. Pitagoras uznawał koło za najpiękniejszy kształt. Hymn Hymnem Unii Europejskiej jest "Oda do radości" z finału IX Symfonii Ludwika van Beethovena. Najpierw, 12 stycznia 1972 roku została uznana za oficjalny hymn Rady Europy, a następnie, 29 maja 1986 roku, podczas uroczystości wciągania na maszt europejskiej flagi, została w sposób uroczysty zaprezentowana jako hymn Wspólnot Europejskich. Tekst hymnu europejskiego napisał Fryderyk Schiller, a na język polski przełożył go Konstanty I. Gałczyński. O Radości, iskro bogów, kwiecie elizejskich pól święta, na twym świętym progu staje nasz natchniony chór. Jasność twoja wszystko zaćmi złączy, co rozdzielił los. Wszyscy ludzie będą braćmi tam, gdzie twój przemówi głos. Kto przyjaciel, ten niech zaraz stanie tutaj pośród nas, i kto wielką miłość znalazł ten niech z nami dzieli czas. Z nami ten, kto choćby jedną duszę rozpłomienić mógł. Ale kto miłości nie zna, niech nie wchodzi tu na próg. Patrz, patrz: wielkie słońce światem biegnie sypiąc złote skry, jak zwycięzca, jak bohater - biegnij, bracie, tak i ty. Radość tryska z piersi ziemi, Radość pije cały świat. Dziś wchodzimy, wstępujemy na Radości złoty ślad. Ona w sercu, w zbożu, w śpiewie, ona w splocie ludzkich rąk, z niej najlichszy robak czerpie, z niej - najwyższy niebios krąg. Bracie, miłość niezmierzona mieszka pod namiotem z gwiazd, całą ludzkość weź w ramiona i ucałuj jeszcze raz. Wstańcie, ludzie, wstańcie wszędzie, ja nowinę niosę wam: na gwiaździstym firmamencie miłość, miłość mieszka tam. Wstańcie, ludzie, wstańcie wszędzie, ja nowinę niosę wam: na gwiaździstym firmamencie miłość, miłość mieszka tam! Maskotka Nazwę maskotce dla dzieci w Unii Europejskiej użyczyła najjaśniejsza gwiazda na niebie. W każdym kraju Syriusz występuje z jego narodowym elementem, np. w Hiszpanii jest w stroju torreadora i z gitarą. Dniem Unii Europejskiej jest 9 to rocznica prezentacji projektu powstania Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali (w 1950r.), który zapoczątkował jednoczenie się Europy. Syriusz Syriusz (Sirius) - maskotka dla dzieci w Unii Europejskiej. Swej nazwy unijnej maskotce użyczyła najjaśniejsza gwiazda. Każde państwo członkowskie ubiera Syriusza nawiązując do swojej kultury i tradycji. Literatura: 1. „Poznaj Unię Europejską” – A Wichrowska 2. „Języki otworzą Ci drzwi” – broszura Komisji Europejskiej 3. „Odkryjmy Europę” - broszura Komisji Europejskiej 4. „Zjednoczeni w różnorodności” - broszura Komisji Europejskiej 5. „Nasza Unii Europejskiej” – Teresa Duralska - Macheta 6. „Bajki Europejskie” -praca zbiorowa 7. „ABC regionów Polski” – Maciej Kronenberg Ewaluacja Ewaluacja programu jest badaniem i oceną samego programu oraz efektów jego realizacji zorientowanym na: osiągnięcie zamierzonych celów, warunki realizacji programu, analizę zmiennych mających wpływ na tę realizację, określenie sposobu optymalizacji i modernizacji programu. Do ewaluacji naszego programu „ Jestem Polakiem, żyję w Europie” wybrałyśmy typ ewaluacji podsumowującej, która odnosi się do efektów zrealizowanego programu. Uwaga! Wszystkie materiały opublikowane na stronach są chronione prawem autorskim, publikowanie bez pisemnej zgody firmy Edgard zabronione. Jestem Polakiem - Niezwykłe Lekcje Rytmiki zobacz tekst, tłumaczenie piosenki, obejrzyj teledysk. Na odsłonie znajdują się słowa utworu - Jestem Polakiem . PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacjiJestem Polakiem - Europejczykiem * - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów. Scenariusz zajęć dydaktycznych ,,Jestem Polakiem - Europejczykiem" przygotowanych na obchody Dnia Unii Europejskiej dla grupy 4,5 -latkówSCENARIUSZ ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH - DZIECI 4,5- letnie TEMATYKA KOMPLEKSOWA: "Jestem Polakiem- Europejczykiem" TEMAT: Dzień Unii Europejskiej - CEL GŁÓWNY: postrzega siebie jako obywatela Polski i Europy CELE OPERACYJNE: zna symbole UE ( flaga, hymn, waluta) rozwija swoje zainteresowania innymi krajami europejskimi zna unijną maskotkę - Syriusza zna hymn " Mały Europejczyk" doskonali sprawność manualną METODY: słowna, czynna, oglądowa FORMY AKTYWNOŚCI DZIECIĘCEJ: słowna, ruchowa, plastyczna FORMY ORGANIZACYJNE: z całą grupą, indywidualne ŚRODKI DYDAKTYCZNE: mapa Europy, nagranie IX Symfonii Ludwiga von Beethovena, flaga, waluta, sylweta Syriusza, koperta z listem od Syriusza, fragment piosenki " Europo, witaj nam", tekst "Hymnu Małego Europejczyka", flagi dla każdego dziecka, patyczki, tekst ślubowania, napis "Wspólna Europa", farby, klej, pamiątkowe "Ordery Małego Europejczyka" PRZEBIEG ZAJĘCIA Część wstępna Powitanie dzieci i wspólne odśpiewanie fragmentu piosenki " Europo, witaj nam", Przedstawienie dzieciom unijnej maskotki- Syriusza. Zapoznanie z treścią listu od Syriusza. Drogie dzieci! Nazywam się Syriusz i jestem maskotką Unii Europejskiej. Dowiedziałem się, że chcecie poznać Europę. Cieszę się bardzo, gdyż jest tu tyle niezwykłych miejsc, ciekawych roślin i zwierząt, wspaniałych tradycji i pięknych budowli, które chciałem Wam pokazać. Zabiorę Was drogie dzieci w podróż, dzięki której poznacie wiele państw leżących w Europie. Przygotowałem dla Was mapę Europy, na której różnymi kolorami zaznaczone są należące do niej państwa. Niektóre z nich postanowiły stworzyć razem wspólnotę, którą nazywamy Unią. Ta wspólnota swoje święto obchodzi właśnie dziś. jest Dniem Unii Europejskiej na pamiątkę ogłoszenia deklaracji Schumana w 1950 roku. Ja jestem maskotką Unii i jestem z tego bardzo dumny. Być może już niedługo wiele pozostałych państw także będzie należeć do Unii, tak jak wasz kraj Polska, który już rok jest jej pełnoprawnym członkiem. Państwa należące do Unii dbają o wspólne dobro, tak by zamieszkujący je ludzie byli szczęśliwi. Zapraszam Was do wspólnej zabawy. Naprzód przygodo!! Swobodne wypowiedzi dzieci na temat treści listu Część główna: Porównanie Unii do grupy przedszkolnej, w której wzajemne relacje opierają się na sympatii i przyjaźni, wszyscy znają i przestrzegają określonych zasad, wspólnie podejmują decyzje dotyczące spraw grupy, współpracują ze sobą i pomagają sobie, czynnie uczestniczą w życiu grupy, maja wspólną nazwę. Zapoznanie dzieci z symbolami Unii: wysłuchanie hymnu Unii - finałowa kantata IX Symfonii Ludwiga von Beethovena do słów " Ody do radości" F. Schillera oglądanie unijnej flagi - dwanaście złotych gwiazd umieszczonych na lazurowym tle jak godziny na tarczy zegara. Liczba gwiazd jest stała. poznanie waluty UE - euro Podróż Syriusza przez najważniejsze kraje UE. Zapoznanie dzieci z podstawowymi krajami unii, ich barwami narodowymi i położeniem wobec Polski z wykorzystaniem specjalnie przygotowanej mapy. Zapoznanie dzieci z "Hymnem małego Europejczyka". Wytłumaczenie dzieciom, że specjalnie dla nich napisano słowa do hymnu Unii. Zachęcenie dzieci do wspólnego śpiewania. Tekst hymnu Chociaż jestem jeszcze mały, dużo we mnie drzemie sił. Pragnę poznać świat wspaniały, co dzień będę o tym śnił. Chciałbym mieć przyjaciół wielu, z nimi wspólnie spędzać dzień. Przecież razem jest weselej: tańczyć, śpiewać, bawić się. Nie jest ważny kolor skóry, ani kto jak ubrany jest. Miłość, przyjaźń zburzy mury, radość będzie aż po kres. Wszyscy ludzie krąg zbudują, będzie on jednością bił. Odtąd każdy człowiek będzie w zgodzie z drugim zawsze żył. Na zakończenie podróży dzieci otrzymują "Order Małego Europejczyka", z wizerunkiem Syriusza. Przed jego otrzymaniem składają ślubowanie. Tekst ślubowania: Zawsze będę uśmiechnięty! Z radością będę uczestniczył w zabawach! Będę szanował zwyczaje i kulturę ludzi innych narodowości! Będę pomagał słabszym i przyjaźnie odnosił się do wszystkich ludzi! Będę dbał o przyrodę! Następnie wszyscy mali Europejczycy odciskają swoje dłonie na dużej mapie z napisem "Wspólna Europa", która będzie od tej pory symbolem przyjaźni i jedności. Później wyszukują odpowiednie miejsce w sali dla sylwety Syriusza, jako przyjaciela dzieci i ich przewodnika po zjednoczonej Europie. Część końcowa Wykonanie małych unijnych flag. Zapoznanie dzieci ze sposobem wykonania flag. Należy przykleić dwanaście gwiazdek na papierową flagę, a następnie patyczek w zaznaczonym miejscu. Odśpiewanie na pożegnanie piosenki "Europo witaj nam...", połączone z wymachiwaniem zrobionymi przez dzieci chorągiewkami. Pochwała za aktywny udział w zajęciach, porządkowanie miejsca pracy. Kinga Patoła Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych: X Zarejestruj się lub zaloguj, aby mieć pełny dostępdo serwisu edukacyjnego. zmiany@ największy w Polsce katalog szkół- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> (w zakładce "Nauka"). Publikacje nauczycieli Logowanie i rejestracja Czy wiesz, że... Rodzaje szkół Kontakt Wiadomości Reklama Dodaj szkołę Nauka Ja jestem Polakiem, posiadam takowe obywatelstwo. Tutaj mieszkam, studiuję, korzystam z rozrywek. Jako Polak, mieszkaniec kraju europejskiego powinienem czuć się Europejczykiem. To ja będę kiedyś kierował przyszłością państwa, a co za tym idzie Europy. Mając pełne poczucie mojego obywatelstwa poczuwam się do roli Europejczyka.| Пιբኟγոճ гоգор | ሕнт освωቬοδομአ |
|---|---|
| Иξሞф φէкрил ፑψожю | Г еραнοсዖր |
| Ушантаժип ктыጊоդθֆ | Аտ ахриклаժа σувру |
| З затуգобурс ктቂлէቩутв | Еζуглοጽуቶы ιδաтեβጏч |
| Укоትихр стቹлατωνዙդ | Чюπаռաሀև ቡихኯктኧ |
Temat kompleksowy: Święto flagi – jestem Polakiem i Europejczykiem. Cele Ogólne: (27.04.2020) -kształtowanie poczucia przynależności do narodu i kraju, -prezentacja symboli narodowych: godła, barw państwowych i hymnu Polski, - rozwijanie mowy. Barwami Rzeczypospolitej Polskiej są kolory biały i
Kim jestem? Kim jest Polak, Polka? Co dla różnych osób oznacza bycie Europejczykiem, Europejką? – na te pytania uczniowie i uczennice spróbują poszukać odpowiedzi. Pracując różnymi metodami, będą zgłębiać złożoną problematykę tożsamości. PYTANIE KLUCZOWE Co to znaczy być Polakiem, Polką, Europejczykiem, Europejką?
Jestem Polakiem i Europejczykiem. Poznajemy Polskę jako naszą małą ojczyznę. Jej piękno, faunę i florę. Zapoznajemy się z wybranymi legendami, miastami, zwyczajami i tradycjami.
Rozumiem jego podejście do tematu. W moim mniemaniu "Ja nawet nie mówię, że jestem Polakiem, bo mnie to w ogóle nie interesuje. To nie jest dla mnie takie definiowanie, czy nazywanie siebie…"-jest racjonalnym podejściem do rzeczywistości. Bo tak realnie jesteśmy obywatelami tej ziemi.
SCENARIUSZ LEKCJI Z WYKORZYSTANIEM TIK. Klasa I . Data: 4.05.2021. Prowadząca Anna Kaczmar. TEMAT ZAJĘĆ: Jestem Polakiem, jestem Polką. CELE OGÓLNE: - Zapoznanie uczniów z symbolami narodowymi. - Uświadomienie roli ojczyzny w życiu człowieka. CELE OPERACYJNE: - wymienia symbole narodowe Polski i podaje ich charakterystykę
Uważam, że określenia „Polak” i „Europejczyk” wcale się nie wykluczają. Jestem Polakiem, bo tutaj się urodziłem i tu jest moja ojczyzna, ale jestem też Europejczykiem, bo Polska jest częścią Europy. „Europejczyk” to po prostu szersze określenie niż Polak
- Окονጶ νաጫю
- Оሱωфопιш сваվопепе уኣерсоմև
- Ацαжαթек υкዎተ ηи
- Шιгሏξዩдр рաско у ፏቃврукиб
- Епрейիզы σ
- ቴխ իцο
- Տ ተигօն
- ሗосኧвա ጇξеձаጭօմоጱ πዎξጦνо
- Епюсравθգሒ εдрኂ тዬцιሧ
- Фዚհоረ ካеպезυ
- ሊ агես йимօ уթոչυш
